در شماره 16 فصلنامه بينات به معرفي چهار نرمافزار قرآني پرداختم كه عبارت بودند از: 1.نور، 2.نورالانوار، 3. مبين75و 4. ندا.
اينك به معرفي دو نرمافزار ديگر ميپردازيم:
1. جامعالقرآن2
2. بصائر1
در اين معرفي، سعي شده است، نرمافزارها به گونه كاربردي معرفي شوند تا براي عموم سودمند باشد.
بعد از نصب برنامه جامعالقرآن2 با كليك كردن بر روي My Computer عناوين زير در صفحه مشاهده ميشود:
اجراي برنامه / اجراءالبرنامج / program execute
نصب درايور صوت / تنصيب الجهاز الصوت / install sound driver
خروج / الخروج / exit
با فشردن كليد اجراي برنامه، برنامه آغاز ميشود.
ابتدا تصوير مسجدالحرام ظاهر ميشود، بعد صفحهاي با عناوين: تلاوت، تفسير، پيكرهبندي، درباره، خروج و اذان نمايان ميشود.
تلاوت: چنانچه بر روي كلمه «تلاوت» كليك شود متن قرآن از سوره حمد آغاز ميشود. در اين صفحه انتخاب سوره، آيه، صفحه و استاد وجود دارد كه با انتخاب سوره يا آيه و يا صفحه، ميتوان آيه مورد نظر را مشاهده كرد و به قرائت آن گوش داد. در قسمت استاد، نام دو قاري ذكر شده است: عبدالباسط و منشاوي، چنانچه عبدالباسط انتخاب شود صداي قرائت او بگوش ميرسد كه به صورت تجويد به قرائت پرداخته است و چنانچه منشاوي انتخاب شود، آيه? مورد نظر را با صداي ترتيل ميتوان شنيد.
در اين قسمت كليد جست و جو نيز موجود است كه با فشردن كليد جست و جو، ميتوان كلمهاي را كه در ترجمه? قرآن موجود است تايپ كرد و آن را در ترجمه? قرآن پيدا كرد. مثلاً چنانچه كلمه «مورچه» تايپ شود، به جست و جو پرداخته و آيه? 18 سوره? نمل با ترجمه? فارسي آن كه كلمه مورچه در آن وجود داردنمايان ميشود. در اين قسمت امكان چاپ مطالب نيز وجود دارد.
تفسير: با كليك كردن بر روي كلمه? «تفسير» صفحهاي ظاهر ميشود كه داراي عناوين سوره، آيه و جستوجو ميباشد. عناويني نيز در قسمت پايين است كه عبارتاند از: جلد و صفحه? تفسير الميزان، تفسير كشّاف و جست و جو در عناوين قسمت بالا ميتوان سوره و آيه را انتخاب كرد و در قسمت جست و جو ميتوان در كل متن قرآن جست و جو كرد و كلمه يا آيه? مورد نظر را پيدا كرد. در عناوين قسمت پايين ميتوان بر اساس جلد و صفحات، مطلب را از تفسير الميزان (ترجمه? فارسي) و يا تفسير كشّاف مشاهده كرد و در قسمت جست و جو ميتوان متن فارسي الميزان يا متن عربي كشاف را جست و جو كرد و كلمه? مورد نظر را در دو تفسير مذكور پيدا كرد. امكان چاپ مطالب در اين قسمت نيز ممكن است.
پيكرهبندي: در اين قسمت پنج عنوان به چشم ميخورد:
1. رابط كاربر: فارسي، عربي، انگليسي
2. زمينه: خالي، نقش1، نقش2
3. رنگ نوشتار آيات: مشكي، قرمز، سبز، آبي، بنفش
4. تكرار تلاوت: 1،2،3،4
5. زبان ترجمه: فارسي (مكارم شيرازي)، فارسي (فولادوند)، انگليسي (يوسفعلي)، انگليسي (پيكتال)، فرانسه، آلماني، اسپانيايي، مالزيايي، تركي استانبولي، بوسنيايي و تلفظ آيات.
با تغيير هر يك از عناوين مذكور ميتوان تغييري در زبان يا رنگ ايجاد كرد و يا تكرار تلاوت را از 1بار تا 4بار تغيير داد و يا يكي از ترجمههاي مذكور را انتخاب كرد. در قسمت تلفظ آيات، تلفظ آيات به زبان انگليسي نوشته ميشود. به طور مثال «بسم اللّه الرحمن الرحيم» با تلفظ انگليسي نوشته ميشود:
BISM - ILLAAH - IR - RAHMAAN - IR - RAHEM
درباره: در اين قسمت مشخصات نرمافزار از جهت محصول شركت، طرح، برنامه و گردآورنده ياد شده است.
اذان: با كليك كردن بر روي كلمه? اذان، صداي قرائت اذان پخش ميشود.
ويژگيهاي نرمافزار جامعالقرآن:
1. 35 ساعت تلاوت ترتيل استاد منشاوي
2. 75 ساعت تلاوت تجويد استاد عبدالباسط
3. ده ترجمه به هشت زبان زنده دنيا
4. تفسيرهاي الميزان و كشاف
5. جست و جو در الفاظ قرآن، ترجمه و تفسير
6. آواشناسي الفاظ قرآني با حروف لاتين
7. چاپ متن، ترجمه و تفسير قرآن
اين نرمافزار توسط شركت ابتكار رايانه هنر تهيه شده كه در يك CD به دوستداران قرآن عرضه ميشود.
با اجراي برنامه بصائر1 كه اولين ترجمه تصويري قرآن كريم است، صفحهاي ظاهر ميشود كه نام توليد كننده? اين نرمافزار در بالاي آن به چشم ميخورد: «مركز تحقيقات رايانهاي حوزه علميه اصفهان»
در وسط اين تصوير، «بسماللّه الرحمن الرحيم» به چشم ميخورد كه گويا بر روي ظرفي مسي كندهكاري شده و زيبايي خاصي دارد. با كليك كردن بر روي «بسماللّه الرحمن الرحيم» نقطه زير باء شروع به درخشيدن ميكند كه آدمي را ياد جمله اميرالمؤمنين علي(ع) مياندازد كه فرمودند: انا نقطة تحت الباء و چرخش بسمالله كه همچون دري گشوده ميشود، تصوير بسيار زيبايي از طبيعت را نمايانگر ميسازد كه آيه? «هذا بصائر من ربكم» (اعراف، 7/203) پايين آن نمودار است.
نقاطي بر روي تصوير وجود دارد كه چنانچه اينتر زده شود عنوان مربوط به آن ظاهر ميشود كه آن عنوان داراي مطالب و موضوعات مختلفي است، به طور مثال چنانچه بر روي تصويرِ كوه، اينتر شود عنوان كوه ظاهر ميشود كه داراي 22 موضوع است. هر موضوع شامل: 1.نمايش آيه، 2. ترجمه، 3. حديث، 4.نكتهها، 5. جلوههاي ويژه، 6. جست و جو و، 7. چاپ ميباشد.
در قسمت جلوههاي ويژه، تصاوير بسيار زيبايي در ارتباط با مفهوم آيه كه به صورت فيلم يا انيميشن تهيه شده ظاهر ميشود. اين نرمافزار داراي 11 عنوان است كه هر عنوان نيز به شرح ذيل داراي آيه، ترجمه، حديث، نكته و جلوههاي ويژه ميباشد.
1. خورشيد و ماه 17 مورد، 2. خلقت 23مورد، 3. حيوانات 17 مورد، 4. انسان 30 مورد، 5. آتش 2مورد، 6. زمين 40 مورد، 7. آب 36 مورد، 8. باد 7 مورد، 9. كوه 22 مورد، 10. آسمانها و ستارگان 63مورد، 11. گياهان 9 مورد.
به طور كلي در اين نرمافزار، تعداد 266 آيه، 266 حديث، 266 نكته و 266 جلوه? ويژه (انيميشن و فيلم) و نيز 266 تصوير زيبا استفاده شده است. البتّه در قسمت جلوههاي ويژه، انيميشن و فيلمها تكراري ميباشند.
ويژهگيهاي نرمافزار بصائر
1. اوّلين ترجمه تصويري قرآن كريم
2. دارا بودن 266مورد، شامل آيه، حديث و نكته
3. امكان جست و جو در موضوعات
4. دارا بودن امكان چاپ احاديث و نكات
5. فيلم و انيميشنهاي بسيار زيبا